یکی از ابزارهای مهم در صنعت برق و الکترونیک لحیم کاری است .ماده اتصال دهنده ، که آلیاژی از فلز قلع و سرب است را لحیم می نامند . در عمل لحیم کاری توسط یک وسیله گرما دهنده مثل هویه صورت می پذیرد یعنی بوسیله هویه ، محل اتصال دو فلز را گرم کرده تا به نقطه ذوب لحیم برسد و لحیم به محا اتصال اعمال شده و پس از سرد شدن ، دو قطعه به هم محکم می شوند.
آشنایی به فن لحیم کاری برای متخصصین امور برقی و تکنسین های الکترونیکی بسیار حائز اهمیت است لذا در این جا نکات مهم را مورد بحث قرار می گیرد .
لحیم :
همانگونه که گفته شد لحیم آلیاژی از قلع و سرب است که بر حسب درصد آنها در آلیاژ درنظر گرفته می شود . چنانچه بر روی قرقره لحیم نگاه کنید دو عدد بر روی آن نوشته شده است بطور مثال 60/40 این به ان معنا است که لحیم فوق دارای 60 درصد قلع و 40 درصد سرب می باشد.
اصولا برای لحیم کاری در الکترونیک باید از لحیمی استفاده شود که در صد قلع آن 40 باشد . دلیل آن این است که نقطه ذوب قلع کمتر است. بنابراین هرچه درصد قله بیشتر باشد لحیم در درجه کمتری ذوب می شود . درجه حرارت چنانچه بالا باشد سبب معیوب شدن نیمه هادیها مثل دیود ، …. می شود بخصوص آنکه باعث خرابی مدار چاپی نیز می شود . درمجموع در کارهای الکترونیکی از در صد قلع بیشتر استفاده نمائید . بهترین نوع لحیم ، لحیم 63 درصد است که در بازار به همین نام یافت می شود .
آلیاژها و ترکیبات سیم لحیم
سیم لحیم بیشتر از آلیاژهای قلع و سرب ساخته شده که میزان درصد هر کدام بر روی قرقره سیم درج میشود. برای مثال مقدار ۶۳.۳۷ بیانگر ۶۳ درصد قلع و ۳۷ درصد سرب است. همچنین مقدار ۶۰.۴۰ نشانگر ۶۰ درصد قلع و ۴۰ درصد سرب می‌باشد. قلع موجود در سیم لحیم سبب افزایش مقاومت آن در برابر زنگ زدگی و خوردگی میشود. همچنین آلیاژ قلع نقطه جوش بالایی دارد و اتصال خوبی را ایجاد می‌کند. بهترین قلع‌های موجود در بازار، قلع‌های آساهی هستند که از کیفیت بسیار بالایی برخوردارند. وجود سرب و ترکیب آن با قلع، علاوه بر خواصی که دارد، باعث کاهش هزینه در تولید میشود. علاوه بر ترکیبات قلع و سرب در سیم لحیم، بسیاری از تولیدکنندگان از عناصر دیگری مانند مس و نقره به جای سرب استفاده می‌کنند. همانطور که می‌دانید سرب یک ماده سرطان‌زا و حساسیت‌زا است و برای افرادی که در معرض بیماری‌های خونی، پوستی و ریوی هستند بسیار خطرناک می‌باشد. از این رو بهتر است این افراد حتی الامکان از سیم لحیم بدون سرب استفاده کنند و یا در حین لحیم کاری از ماسک استفاده نمایند. افرادی که به صورت مداوم به کار لحیم کاری مشغول هستند، می‌توانند از یک فضای آزاد و یا با تهویه مناسب جهت انجام کار استفاده کنند.
سیم لحیم روغنی
یکی از انواع سیم لحیم، مدل روغنی آن است. در سیم لحیم روغنی، درست در مغز آن مقداری روغن وجود دارد. روغن لحیم خود به تنهایی یکی از موادی است که در فرایند لحیم کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روغن‌ها دارای خصوصیاتی هستند که باعث جلوگیری از اکسیدشدگی و تمیزکاری سطح لحیم کاری می‌شوند. وجود روغن در سیم لحیم هم به همین منظور بوده و باعث روان‌تر شدن فرایند لحیم کاری میشود.
سیم لحیم ساوبیت
سیم لحیم ساوبیت یکی از پر مصرف‌ترین سیم‌هایی است که در پروژه‌های الکترونیکی
به کار برده میشود.
سیم لحیم آساهی
آساهی یک برند مالزیایی است که سیم لحیم آن دارای ترکیبات ۶۳ درصد قلع و ۳۷ درصد
سرب می‌باشد. فلاکس موجود در این سیم از کیفیت بالایی برخوردار بوده و موجب اتصال
سریع در نقطه جوش میشود.
سیم لحیم بهینکس
بهینکس یک برند ایرانی است که از قیمت مناسبی نسبت به آساهی برخوردار است. دمای
ذوب این سیم‌ها پایین بوده و حجم بخار تولید شده آن بسیار کم است. این دو ویژگی سبب
شده تا بهینکس به عنوان یک سیم با کیفیت تولید داخل شناخته شود.
سیم
لحیم آلوسل
سیم لحیم آلوسل برای لحیم کاری قطعات آلومینیومی به کار برده میشود. این سیم تنها برای همین آلیاژ ساخته شده و نباید برای مواد دیگری به جز آلومینیوم استفاده شود.
هویه :
وسیله ای که در لحیم کاری مورد استفاده واقع می شود را هویه می گویند . هویه در اثر عبور جریان الکتریسته از یک المنت حرارت تولید شده و این حرارت به نوک هویه منتقل می شود . در بازار دو نوع هویه بیشتر به چشم می خورد .
هویه قلمی
هویه هفت تیری
اصولا هویه هفت تیری برای توان های بالا مورد استفاده است و برای لحیم کاری در برق و یا مدارهای الکترونیکی لامپی بکار گرفته می شود .
در هویه قلمی برای توانهای کم بنابراین برای کارهای الکترونیکی در مدارهای جدید و مونتاژ مورد بهره برداری واقع می شود . لذا برای کارهای مختلف الکترونیکی از هویه قلمی با توان 16 الی 30 وات استفاده نمائید .
شما کاربران محترم برای خرید انواع سیم لحیم و هویه های مختلف به انواع قلع مراجعه کنید.
شما کاربران محترم برای خرید انواع سیم لحیم و هویه های مختلف بر روی فروشگاه های کلاس کلیک کنید.